Podczas tegorocznego kongresu ESOT 2025 zaprezentowano przełomowe badanie, które rzuca zupełnie nowe światło na proces odrzutu nerki pochodzącej od genetycznie zmodyfikowanej świni.
Nowe badanie ujawnia, jak dokładnie zachowuje się organizm człowieka po ksenotransplantacji (przeszczepie organu pochodzącego od innego gatunku).
To krok milowy w kierunku rozwiązania największego jej wyzwania – immunologicznego odrzutu przeszczepu.
Zespół naukowców kierowany przez dr. Valentina Goutaudiera z Paris Institute for Transplantation and Organ Regeneration oraz NYU Langone Transplant Institute wykorzystał nowoczesną technikę przestrzennego obrazowania molekularnego, aby zmapować interakcje między ludzkimi komórkami odpornościowymi a tkanką nerki świni.
Badanie pozwoliło zidentyfikować wczesne markery odrzutu. A więc procesy molekularne towarzyszące działaniu przeciwciał, które pojawiały się już 10. dnia po przeszczepie i nasilały się do dnia 33. Łącznie reakcje immunologiczne były monitorowane aż do 61. dnia. To umożliwiło wskazanie kluczowego „okna terapeutycznego”, czyli czasu, kiedy najlepiej podawać odpowiednie leki zapobiegającę odrzutowi.
Kluczowe komórki i mechanizmy odrzutu
W każdej części układu filtrującego nerki świni odnaleziono ludzkie komórki odpornościowe. Szczególnie aktywne były makrofagi i komórki mieloidalne, które pojawiały się na wszystkich etapach obserwacji – potwierdzając ich centralną rolę w odrzucie.
Dzięki nowatorskiemu podejściu badacze byli w stanie precyzyjnie odróżnić komórki ludzkie od świńskich. Dzięki temu dokładnie prześledzili wzorce infiltracji i aktywacji odpornościowej.
– Nasze badanie to najbardziej szczegółowa jak dotąd mapa molekularna reakcji układu odpornościowego człowieka na przeszczepioną nerkę świni – podkreślił dr Goutaudier. – Dzięki temu możemy precyzyjniej dostosowywać leczenie immunosupresyjne i zwiększać szanse powodzenia takich przeszczepów.
Wyniki badania pojawiają się w przełomowym momencie. W USA w 2025 roku ruszają pierwsze kliniczne próby przeszczepiania nerek świń do żyjących ludzkich biorców.
Naukowcy mają nadzieję, że już w ciągu najbliższej dekady takie operacje staną się rutynową procedurą – pod warunkiem, że zostaną spełnione rygorystyczne wymogi bezpieczeństwa i skuteczności.
Kolejne kroki rozwoju tej technologii medycznej obejmą:
udoskonalenie terapii immunosupresyjnych,
dalsze modyfikacje genetyczne u dawców zwierzęcych,
oraz opracowanie systemów wczesnego wykrywania i kontroli odrzutu.
Nadzieja na rozwiązanie globalnego kryzysu niedoboru narządów
Ksenotransplantacje mogą w przyszłości odegrać kluczową rolę w rozwiązaniu globalnego kryzysu niedoboru narządów do przeszczepów.
Dzięki pogłębionej wiedzy na temat molekularnych interakcji immunologicznych naukowcy zyskują nowe narzędzia do walki z odrzutem. Tym samym rośnie szansa na uratowanie tysięcy istnień ludzkich.
