Ekstremalne temperatury coraz częściej nie są tylko uciążliwością dla ludzi – stają się realnym zagrożeniem dla światowej gospodarki.
Najnowszy raport Allianz Trade z lipca 2025 r. ujawnia, jak poważne mogą być skutki fal upałów dla PKB wielu krajów. Dla niektórych krajów stają się one już naprawdę poważnym obciążeniem.
Gdy słońce parzy, gospodarka się przegrzewa
Zgodnie z analizą Allianz Trade, upały trwające obecnie w Europie Południowej i Środkowej, USA i Chinach mogą w 2025 roku „zabrać” z globalnego wzrostu PKB nawet -0,6 punktu procentowego. Dla Europy oznacza to stratę -0,5 pp, dla USA -0,6 pp, a dla Chin aż -1,0 pp.
Na liście najbardziej poszkodowanych krajów znalazły się:
Hiszpania: spadek PKB o -1,4 pp
Włochy: -1,2 pp
Grecja: -1,1 pp
Chiny: -1,0 pp
USA: -0,6 pp
Francja: -0,3 pp
Niemcy: „tylko” -0,1 pp
Co ciekawe, jeden dzień z temperaturą powyżej 32°C generuje taki sam spadek produktywności, jak pół dnia strajku generalnego.
Według szacunków Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), stres cieplny może zredukować czas pracy na całym świecie o 2,2 proc., co odpowiada aż 80 milionom pełnoetatowych miejsc pracy. A to tylko efekt fizycznej niemożności pracy – nie licząc zakłóceń w logistyce, kosztów energii, czy spadku wydajności w produkcji i usługach.
Przykład? Gdy temperatura przekracza 38°C, produktywność pracy fizycznej może spaść aż o 66 proc.. Jeden dzień powyżej 32°C to w USA strata 2,1 proc. tygodniowego wynagrodzenia.
Raport pokazuje, że kraje rozwijające się są szczególnie podatne na skutki fal upałów. Pracownicy w tych regionach mają często ograniczony dostęp do klimatyzacji, a ich miejsca pracy są gorzej przystosowane do wysokich temperatur.
Skutki? Trwałe straty gospodarcze i spadek wydajności, który nie jest w pełni nadrabiany w chłodniejszych miesiącach.
Co robić? Adaptacja to konieczność
Choć ekstremalne temperatury stają się nową normalnością, Allianz Trade wskazuje, że wiele można zrobić, by złagodzić skutki upałów:
Praca o zmienionych godzinach – wczesnym rankiem lub wieczorem
Zielone dachy i jasne elewacje – redukują temperaturę w budynkach nawet o 0,5°C
Modernizacja budynków – zwłaszcza tych z pojedynczymi oknami i na ostatnich piętrach
Planowanie urbanistyczne – więcej zieleni i cienia w miastach
Inwestycje w infrastrukturę i chłodzenie pasywne (np. naturalna wentylacja) są nie tylko rozsądne, ale i ekonomicznie opłacalne. Raport podkreśla, że popularne prognozy strat gospodarczych mogą być przesadzone, jeśli nie uwzględniają potencjału adaptacyjnego firm i pracowników.
Podsumowanie
Fale upałów przestają być jedynie tematem pogodowych wiadomości – stają się realnym czynnikiem wpływającym na wzrost gospodarczy, produktywność pracy i bezpieczeństwo ekonomiczne.
W świecie, gdzie jeden dzień upału kosztuje więcej niż pół dnia strajku, technologia, planowanie i adaptacja to nie opcje, lecz konieczność.
