Od 2022 roku europejskie wydatki na obronność wzrosły aż o 75 proc., ale sektor nadal boryka się z problemami strukturalnymi i finansowymi – alarmuje Allianz Trade w swoim najnowszym raporcie.
Wzrost wydatków wojskowych po inwazji Rosji
Rosyjska inwazja na Ukrainę zrewolucjonizowała podejście Europy do kwestii bezpieczeństwa. Państwa UE intensyfikują wydatki na obronność – zakupy sprzętu zdominowały budżety, a wartość zamówień przekroczyła w 2023 r. rekordowe 100 mld euro.
Celem stało się osiągnięcie 3,5 proc. PKB na tzw. podstawowe wydatki obronne. Polska już go przekroczyła (4,1 proc. PKB), ale inni – jak Niemcy czy Włochy – potrzebują jeszcze miliardowych inwestycji rocznie.
Europejski przemysł zbrojeniowy ma pełne ręce roboty
Choć portfele zamówień największych europejskich firm obronnych wzrosły o 70 proc., zdolności produkcyjne nie nadążają.
Realizacja zamówień przeciąga się, a inwestycje pozostają na zaledwie 5 proc. przychodów – mniej niż w motoryzacji czy IT.
Rheinmetall, jedna z kluczowych firm sektora, potroiła zaległości, ale nie zwiększyła istotnie mocy wytwórczych.
Finansowanie obrony: podatki, cięcia czy dług publiczny?
Większość krajów nie chce podnosić podatków – jedynie Belgia rozważa ten krok. Inni stawiają na cięcia budżetowe (jak Wielka Brytania) lub finansowanie przez dług publiczny, co grozi zwiększeniem wskaźników zadłużenia o 10–20 pkt proc. w ciągu dekady.
Allianz przestrzega: bez jasnej strategii rynki mogą ukarać nadmierne zapożyczanie wzrostem kosztów długu.
Uzależnienie od importu z USA i brak europejskich technologii wojskowych
Europa importuje dużą część uzbrojenia spoza UE, głównie z USA. Słaba pozycja w dziedzinie dronów, AI, półprzewodników czy zaawansowanej komunikacji ujawnia niepokojące luki.
Ukraina aż 95 proc. dronów sprowadzała z Chin. To pokazuje, jak wiele Europie brakuje do technologicznej autonomii.
SAFE: europejski plan na wzmocnienie przemysłu obronnego
Na ratunek przychodzi Unia Europejska z nowym instrumentem SAFE, który zakłada wspólne zakupy, pożyczki i ulgi podatkowe dla firm działających w przemyśle obronnym. Plan może zmobilizować nawet 150 mld euro, ale kluczowa będzie wola polityczna i skuteczność wdrożenia.
Foto: KNDS.